Η Κύπρος είναι ένα νησί το οποίο έχει την ευλογία αλλά και την κατάρα να βρίσκεται σε κομβική θέση της Ανατολικής Μεσογείου, αποτελώντας πέρασμα μεταξύ Δύσης και Ανατολής, Ευρώπης και Αφρικής. Το αποτέλεσμα αυτής της γεωγραφικής θέσης της Κύπρου, ήταν να την διεκδικούν πολλοί πολιτισμοί με κάθε δυνατό μέσο.
Η Κύπρος, ως κομμάτι του Ελληνισμού, δεν μπορούσε παρά να είναι κομμάτι της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, τα χρόνια του Μεσαίωνα. Όμως, το έτος του 1191 κατακτήθηκε από τον βασιλιά της Αγγλίας, τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο, ο οποίος παρέδωσε τον έλεγχο στους Ναΐτες Ιππότες. Αυτοί με την σειρά τους, οδήγησαν το 1192 σε εξέγερση το νησί μετά από την άδικη φορολογική τους πολιτική.
Ο έλεγχος τότε, πέρασε στον Γκυ των Λουζινιάν, έναν Γάλλο ευγενή, ο οποίος βοήθησε στην ανάπτυξη του καθολικού και λατινικού στοιχείου και τη διαμόρφωση ενός καινούργιου καθεστώτος με αποτέλεσμα να ξεκινήσει η περίοδος της Φραγκοκρατίας από το 1192 μέχρι το 1489. Αγόρασε την Κύπρο, όταν ακυρώθηκε η πώληση του νησιού από το Ριχάρδο το Λεοντόκαρδο στους Ναϊτες.Σε αυτήν την περίοδο, η Κύπρος αποτελούσε προπύργιο της Δύσης, την εποχή μάλιστα όπου χάνονταν τα εδάφη που αποκτήθηκαν στις Σταυροφορίες. Το ελληνικό και ορθόδοξο στοιχείο της Κύπρου βίωσε καταπίεση και φτωχοποίηση, με αποτέλεσμα να συντηρήσει με κάθε τρόπο την πολιτιστική και θρησκευτική του ταυτότητα. Αρχές του 15ου αιώνα, η Κύπρος γίνεται πεδίο συγκρούσεων μεταξύ Γενουατών και Βενετών, όπου οι Γενουάτες υπερισχύουν μέχρι το 1489. Τη χρονιά εκείνη, μετά τον θάνατο του βασιλιά Ιακώβου Β της Κύπρου, η σύζυγος του, η Αικατερίνη Κορνάρου, αναγκάζεται να παραδώσει το βασίλειο στους Βενετούς.
Η περίοδος της Φραγκοκρατίας ήταν μια περίοδος δυστυχίας, εκμετάλλευσης και καταπίεσης του κυπριακού λαού, ο οποίος διεξήγαγε έναν μακρύ αγώνα για φυσική, εθνική, θρησκευτική και πολιτιστική επιβίωση.
Οι Λουζινιανοί:
• μετέφεραν στο νησί το φεουδαρχικό σύστημα που επικρατούσε εκείνη την εποχή στη Μεσαιωνική Ευρώπη.
• εγκαθίδρυσαν στην Κύπρο τη Λατινική Εκκλησία, ως επίσημο θεσμό, η οποία διώκει την Ορθόδοξη Εκκλησία.
• παραχώρησαν εμπορικά προνόμια σε ισχυρές εμπορικές πόλεις της Δύσης όπως η Βενετία, η Γένουα, η Πίζα κ.ά.
Καταγράφονται δυσμενείς πολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις για τους Κυπρίους.
Κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας καταγράφεται αξιόλογη πνευματική παραγωγή στο Νησί. Τα σημαντικότερα έργα της περιόδου είναι δύο χρονογραφίες των:
• Λεόντιου Μαχαιρά
• Γεώργιου Βουστρώνιου
Κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας, οι φεουδαρχικοί θεσμοί συνέχισαν την ύπαρξή τους, στην ίδια περίπου μορφή με αυτήν της Φραγκοκρατίας. Η Βενετία προσπαθούσε με κάθε τρόπο να εκτοπίσει το φραγκικό στοιχείο για να ενδυναμώσει την εξουσία της στην Κύπρο. Από την άλλη, οι Βενετοί προσπαθούσαν να κρατήσουν διπλωματικές ισορροπίες με τους Αιγύπτιους, ενώ παράλληλα αναδυόταν μία νέα δύναμη, αυτή των Οθωμανών. Οι Βενετοί προχώρησαν σε οχυρωματικά έργα, όπως το τείχος της Αμμοχώστου, αλλά η κατάκτηση της Κύπρου από την Οθωμανική αυτοκρατορία ήταν αναπόφευκτη.
Η Κύπρος, ως κομμάτι του Ελληνισμού, δεν μπορούσε παρά να είναι κομμάτι της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, τα χρόνια του Μεσαίωνα. Όμως, το έτος του 1191 κατακτήθηκε από τον βασιλιά της Αγγλίας, τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο, ο οποίος παρέδωσε τον έλεγχο στους Ναΐτες Ιππότες. Αυτοί με την σειρά τους, οδήγησαν το 1192 σε εξέγερση το νησί μετά από την άδικη φορολογική τους πολιτική.
Ο έλεγχος τότε, πέρασε στον Γκυ των Λουζινιάν, έναν Γάλλο ευγενή, ο οποίος βοήθησε στην ανάπτυξη του καθολικού και λατινικού στοιχείου και τη διαμόρφωση ενός καινούργιου καθεστώτος με αποτέλεσμα να ξεκινήσει η περίοδος της Φραγκοκρατίας από το 1192 μέχρι το 1489. Αγόρασε την Κύπρο, όταν ακυρώθηκε η πώληση του νησιού από το Ριχάρδο το Λεοντόκαρδο στους Ναϊτες.Σε αυτήν την περίοδο, η Κύπρος αποτελούσε προπύργιο της Δύσης, την εποχή μάλιστα όπου χάνονταν τα εδάφη που αποκτήθηκαν στις Σταυροφορίες. Το ελληνικό και ορθόδοξο στοιχείο της Κύπρου βίωσε καταπίεση και φτωχοποίηση, με αποτέλεσμα να συντηρήσει με κάθε τρόπο την πολιτιστική και θρησκευτική του ταυτότητα. Αρχές του 15ου αιώνα, η Κύπρος γίνεται πεδίο συγκρούσεων μεταξύ Γενουατών και Βενετών, όπου οι Γενουάτες υπερισχύουν μέχρι το 1489. Τη χρονιά εκείνη, μετά τον θάνατο του βασιλιά Ιακώβου Β της Κύπρου, η σύζυγος του, η Αικατερίνη Κορνάρου, αναγκάζεται να παραδώσει το βασίλειο στους Βενετούς.
Η περίοδος της Φραγκοκρατίας ήταν μια περίοδος δυστυχίας, εκμετάλλευσης και καταπίεσης του κυπριακού λαού, ο οποίος διεξήγαγε έναν μακρύ αγώνα για φυσική, εθνική, θρησκευτική και πολιτιστική επιβίωση.
Οι Λουζινιανοί:
• μετέφεραν στο νησί το φεουδαρχικό σύστημα που επικρατούσε εκείνη την εποχή στη Μεσαιωνική Ευρώπη.
• εγκαθίδρυσαν στην Κύπρο τη Λατινική Εκκλησία, ως επίσημο θεσμό, η οποία διώκει την Ορθόδοξη Εκκλησία.
• παραχώρησαν εμπορικά προνόμια σε ισχυρές εμπορικές πόλεις της Δύσης όπως η Βενετία, η Γένουα, η Πίζα κ.ά.
Καταγράφονται δυσμενείς πολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις για τους Κυπρίους.
Κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας καταγράφεται αξιόλογη πνευματική παραγωγή στο Νησί. Τα σημαντικότερα έργα της περιόδου είναι δύο χρονογραφίες των:
• Λεόντιου Μαχαιρά
• Γεώργιου Βουστρώνιου
Κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας, οι φεουδαρχικοί θεσμοί συνέχισαν την ύπαρξή τους, στην ίδια περίπου μορφή με αυτήν της Φραγκοκρατίας. Η Βενετία προσπαθούσε με κάθε τρόπο να εκτοπίσει το φραγκικό στοιχείο για να ενδυναμώσει την εξουσία της στην Κύπρο. Από την άλλη, οι Βενετοί προσπαθούσαν να κρατήσουν διπλωματικές ισορροπίες με τους Αιγύπτιους, ενώ παράλληλα αναδυόταν μία νέα δύναμη, αυτή των Οθωμανών. Οι Βενετοί προχώρησαν σε οχυρωματικά έργα, όπως το τείχος της Αμμοχώστου, αλλά η κατάκτηση της Κύπρου από την Οθωμανική αυτοκρατορία ήταν αναπόφευκτη.
Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Οι Λουζινιανοί πίστευαν ότι με την επιβολή της Λατινικής Εκκλησίας, θα μπορούσαν να επιβάλουν τους θεσμούς και τη γλώσσα τους στο νησί. Αντιμετώπισαν, όμως, δυσκολίες γιατί:
• Η πλειοψηφία των κατοίκων ήταν Έλληνες Ορθόδοξοι.
• Δεν ήθελαν να καταπιέσουν υπερβολικά τους Ελληνοκύπριους, γιατί σ’ αυτούς στηρίζονταν οικονομικά (φόροι).
Οι στόχοι της Λατινικής Εκκλησίας ήταν:
• Η αποδυνάμωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
• Η κατάργηση του Αυτοκεφάλου της Εκκλησία της Κύπρου.
• Η υποδούλωσή της στη Λατινική Εκκλησία. Στις Συνόδους της Λεμεσού 1221 και της Αμμοχώστου 1222, που συγκλήθηκαν μετά από εντολή του Πάπα Ονώριου του Γ', ο οποίος επιδίωκε την αποδυνάμωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Κύπρο, λήφθηκαν εναντίον της Ορθόδοξης Εκκλησίας οι πιο κάτω αποφάσεις - μέτρα:
• Κατάργηση του Αυτοκεφάλου της Ορθόδοξης Κυπριακής Εκκλησίας.
• Αφαίρεση της δεκάτης από τον ορθόδοξο κλήρο και παραχώρησή της στη Λατινική Εκκλησία.
• Για κάθε χειροτονία ορθόδοξου κληρικού απαιτούνταν η άδεια του Φεουδάρχη της περιοχής.
• Όλοι οι νεοεκλεγόμενοι ορθόδοξοι Επίσκοποι έπρεπε να δίνουν όρκο πίστης και υποταγής στους Λατίνους Επισκόπους της περιφέρειάς τους.
• Επιβολή περιορισμών στις κινήσεις των ορθόδοξων κληρικών, οι οποίοι για κάθε μετακίνησή τους, έπρεπε να ζητούν την άδεια του οικείου Φεουδάρχη.
• Περιορισμός του αριθμού των ορθόδοξων Επισκόπων από δεκατέσσερις (14) σε τέσσερις (4).
• Μετακίνηση της έδρας των τεσσάρων ορθόδοξων Επισκόπων από τις πόλεις στα χωριά. Όσοι από τους ορθόδοξους κληρικούς δεν υποτάχθηκαν στους Λατίνους, υπέστησαν διωγμούς και εξορίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της σκληρότητας με την οποία αντιμετωπίστηκαν οι ορθόδοξοι κληρικοί, αποτελεί το μαρτύριο των 13 μοναχών της Καντάρας, οι οποίοι αφού φυλακίστηκαν και υποβλήθηκαν σε βασανιστήρια για τρία χρόνια, στο τέλος, με την έγκριση του Πάπα, καταδικάστηκαν ως αιρετικοί και κάηκαν ζωντανοί. Οι αυθαίρετες επεμβάσεις του Λατίνου Αρχιεπισκόπου στις υποθέσεις της ορθόδοξης Εκκλησίας, η γενικότερη απαράδεκτη συμπεριφορά των Λατίνων και η επιθυμία για κατοχύρωση των δικαίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ώθησε μιαν κυπριακή εκκλησιαστική αντιπροσωπεία να καταφύγει στον Πάπα Αλέξανδρο Δ΄. Ο τελευταίος, εξέδωσε τη «Βούλλα» ή «Διάταξιν Κυπρίαν» (1260) με την οποία τελικά ενίσχυε και επικύρωνε την υποτέλεια της Ορθόδοξης Εκκλησίας στη Λατινική.
Πηγή: http://archeia.moec.gov.cy
http://nimac.com.cy/